Een fraai kunstwerk

Kleinbeeld

De schoonheid van een nieuwe brug

We hebben de tijd genomen om te zien hoe de nieuwe brug op ons indruk zou maken, hebben het kunstwerk een aantal keren gezien en beseffen dat men werkelijk weer voor iets bijzonders heeft gekozen. De burgemeester en de minister zijn fier bij het opleveren van de Brug en dus kunnen we hiermee afsluiten.

Toch niet helemaal. Immers, het gaat opnieuw om bijzondere technieken die toegepast worden en voor wie van de kust de stad inrijdt of verlaat, merkt al gauw dat het oog gevat wordt. Wil men mensen warm maken voor ingenieurskunde warm maken, dan kunnen ontwerpen en realisaties als deze ongetwijfeld helpen. Veel reacties hebben we niet gehoord, wel dat de werken voorbij waren, maar verder, radiostilte.

Als de Fransen in Millau een brug bouwen, dan is de televisiepresentator trots, als hier een kunstwerk van bijzondere makelij gepresenteerd wordt, dan is het geen nieuws, of toch nauwelijks en voor DS was het niet meer waard dan een stukje op de regiopagina. De tijd van de grote openbare werken lijkt wel voorbij en dat is enigszins begrijpelijk maar net daarom kan zo een brug best eens wat meer aandacht krijgen. De kost gaat de baat vooruit natuurlijk, maar de functies van de brug zijn meer dan zomaar de mogelijkheid over het water te rijden. Voetgangers, fietsen en auto’s kunnen erover rijden, maar een basculesysteem laat toe dat schepen meer vaarruimte hebben en dat het geheel, bij avond fraai de omgeving vorm geeft.

Als gezegd kan men het prozaïsch houden en zeggen dat er een nieuwe brug geworpen werd. Maar waarom zou men zo afstandelijk blijven? Omdat het een gebruiksobject is. Ook en natuurlijk, maar tegelijk en in bijzondere mate een esthetisch object. Als we treurden om het verdwijnen van de oude brug, een Vierendeelbrug, dan was omdat die, al dan niet wit geschilderd ook een bijzondere esthetische betekenis had. Het blijft ons verbazen waarom men de esthetische aspecten van het concertgebouw graag onderschat, terwijl het gebouw het Zandt, het oudste grote plein van Brugge, anders organiseerde en zelfs in zekere mate afsluit voor wind. De openbare ruimte mag best goed geordend zijn en een eigen karakter hebben, wat velen vandaag niet zo goed lijken te vatten. Te vrezen valt, denken we, dat op die manier de openbare ruimte geleidelijk schraal en kaal, zonder kraak of smaak het leven zelf zal beïnvloeden.

Daarom is het goed even lyrisch te kunnen worden over zo een brug als over, bijvoorbeeld, delen van de menselijke anatomie. Als Brugge overigens ergens model voor kan staan dan is het dat men gedurende eeuwen de aankleding van de openbare ruimte ernstig heeft genomen. Hierover mag men wel spreken, want het maakt de charme uit van Brugge. Anders dan in Gent of Antwerpen zijn de waterlopen in de stad ook open gebleven op een enkele uitzondering na, heeft men sinds 2002 voor voetgangers en fietsers een brug over de Coupure geworpen, die hoewel de techniek daar niet optimaal bleek maar wel goed voor wie over de vesten wilde fietsen en wandelen.

Die vernieuwing, ook al lijkt ze niet beeldbepalend dragen bij aan het leven in de stad en hebben hun betekenis. Omdat het allemaal zo evident lijkt, verwonderen wij er ons graag over.

Bart Haers